اکثر مردم بارها با مشکلات مربوط به دندان مواجه شدهاند. دردهای شدیدی که ممکن است به دلیل پوسیدگی دندان ایجاد شود بسیار ناخوشایند و اذیت کننده است. زمانی که پوسیدگی سطحی دندان درمان نمیشود پس از مدتی این آسیب عمیقتر شده و به ریشه دندان میرسد. در این زمان دندان نیاز به عصب کشی خواهد داشت. گاهی بیمار ممکن است به خاطر ترس از درد یا نداشتم فرصت کافی به دندان پزشک مراجعه نکند در حالی که این یک درمان ضروری برای حفظ دندان میباشد که حتماً بایستی صورت گیرد. در ادامه ابتدا توضیحاتی در مورد روند عصب کشی دندان داده میشود و سپس به عوامل تاثیرگذار بر مدت زمان عصب کشی دندان اشاره خواهد شد.
عصب کشی دندان یا روت کانال تراپی یک درمان دندان پزشکی رایج است که برای نجات دندانی که پالپ (عصب و رگهای خونی) آن دچار آسیب یا عفونت شده انجام میگیرد. در این روش پالپ عفونی خارج شده، فضای داخل دندان تمیز و ضدعفونی میشود، سپس این فضا با مواد مخصوص پر میشود تا از گسترش عفونت آن جلوگیری شود و دندان حفظ شود. عصبکشی علاوه بر اینکه باعث حفظ دندان طبیعی میشود، از نیاز به کشیدن یا ایمپلنت جلوگیری میکند. اگر عفونت درمان نشود، ممکن است باعث درد شدید، آبسه و حتی گسترش عفونت به فک و سایر نقاط بدن شود. پس از عصبکشی، معمولاً یک روکش روی دندان قرار میگیرد تا استحکام آن حفظ شود.
دندان وقتی نیاز به عصبکشی دارد که بافت نرم داخلی آن یا همان پالپ دچار التهاب یا عفونت شود. این بافت ممکن است به دلایل مختلفی آسیب ببیند. شایعترین دلیل، پوسیدگی عمیق دندان است که وقتی درمان نشود، باکتریها به تدریج به لایههای عمیقتر نفوذ کرده و به عصب میرسند. در این حالت دندان مخصوصاً در حین نوشیدن مایعات سرد یا گرم و حتی حین جویدن غذا، شروع به درد کردن میکند. علاوه بر پوسیدگی گاهی اوقات هم ضربههای شدید به دندان مانند تصادف یا جویدن خوراکی خشک و سفت با دندان، باعث آسیب به پالپ میشوند. حتی ممکن است دندانهایی که سالها قبل ضربه دیدهاند، بعد از مدتی دچار مشکل شوند، چون معمولاً آسیبهای قدیمی به مرور زمان خود را نشان میدهد. در برخی موارد هم ترمیمهای قدیمی دندان که کاملاً موفق نبودهاند، میتوانند باعث عفونت مجدد و درگیر شدن عصب دندان شوند.
مدت زمان عصبکشی دندان در هر جلسه بسته به شرایط، ممکن است بین 30 دقیقه تا 90 دقیقه طول بکشد. در برخی موارد ممکن است درمان در یک جلسه انجام شود، اما گاهی به دو یا چند جلسه نیاز دارد. عوامل مختلفی بر مدت زمان عصب کشی دندان میتواند موثر باشد که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
میزان آسیب یا عفونت دندان: در صورتی که شدت عفونت پالپ دندان زیاد باشد یا دچار التهاب شده باشد، درمان بهسادگی پیش نمیرود و کار سخت و زمان بر خواهد شد. در این مواقع، معمولاً درمان باید در چند جلسه انجام شود تا این اطمینان حاصل شود که عفونت بهطور کامل از بین رفته است. حتی در برخی موارد دندانپزشک به منظور پیشگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویز میکند و یا بین جلسات دندان را پانسمان میکند. قابل ذکر است که عفونتهای شدید گاهی موجب تورم یا درد شدید میشوند که انجام درمان را دشوارتر میکند. در کل این شرایط بهطور طبیعی باعث افزایش زمان کل عصبکشی دندان خواهد شد.
تعداد ریشهها و کانالهای دندان: با توجه به اینکه دندانها انواع مختلفی دارند، به ازای نوع هر دندان و محل قرارگیری آن، تعداد متفاوتی ریشه و کانال دارند. برای مثال به طور معمول دندانهای جلویی یک ریشه دارند، در حالی که دندانهای آسیاب، امکان دارد دو یا حتی سه ریشه با چند کانال مجزا داشته باشند. هر کدام از کانالهای دندان پوسیده، باید بهطور کامل پاکسازی، ضدعفونی شوند و پس از آن پر شوند. بنابراین هرچه که تعداد کانالها بیشتر باشد، مدت زمان عصبکشی دندان نیز بیشتر خواهد بود. علاوه بر تعداد کانالها، در برخی موارد پیچیدگی کانالها نیز میتواند زمان عصب کشی را افزایش دهد.
محل قرارگیری دندان: طبیعتاً دسترسی به دندانهای جلو نسبت به دندانهای عقب، بسیار راحتتر است. دندانهای عقبی علاوه بر اینکه چند کانال دارند، در موقعیت دشوارتری از دهان نیز قرار گرفتهاند و دسترسی ابزارها به آنها سختتر است. این باعث میشود تا دندانپزشک مدت زمان زیادی را برای انجام عصب کشی دندان صرف کند. علاوه بر موارد ذکر شده احتمال انحنای کانالها هم در دندانهای عقبی بیشتر است. تمامی این موارد مدت زمان عصبکشی دندان را افزایش میدهند.
تجهیزات مورد استفاده: امروزه با پیشرفت تکنولوژی، تجهیزات دندان پزشکی نیز پیشرفت قابل توجهی کرده و از دندان پزشکان از ابزارهای مدرن مانند دستگاه روتاری، میکروسکوپ دندانپزشکی و تصویربرداری دیجیتال استفاده میکنند که این ابزارها میتواند علاوه بر افزایش کیفیت درمان، به کاهش مدت زمان درمان نیز کمک کنند در مقابل، روشهای سنتی و دستی معمولاً زمان بیشتری نیاز دارند و وابسته به مهارت دست دندانپزشک هستند. با وجود اینکه ممکن است استفاده از تجهیزات مدرن، هزینه بیشتری داشته باشد، اما در کاهش مدت زمان و کیفیت درمان تأثیر زیادی دارند.. این تجهیزات با کاهش امکان خطای انسانی، دقت و سرعت درمان را بالا میبرند و باعث میشوند علاوه بر اینکه بیمار تجربه بهتری از درمان داشته باشد، دندان پزشک نیز میتواند با کمک این دستگاه مهارت خود را به شکل شایستهتری عرضه کند.
تجربه و مهارت دندانپزشک: بدیهی است که هرچه دندانپزشک تجربه و مهارت بیشتری در انجام درمان ریشه داشت باشد، معمولاً با تسلط بیشتری مراحل عصبکشی دندان را انجام میدهد. این موضوع باعث میشود که درمان هم دقیقتر و هم سریعتر انجام شود. در مقابل، یک دندانپزشک تازهکار یا کمتجربه ممکن است برای اطمینان از صحت کارش و با هدف افزایش دقت کار خود، زمان بیشتری صرف کند یا درمان را در چند جلسه انجام دهد. مهارت دندانپزشک همچنین زمانی که با شرایط پیشبینینشده مثل کانالهای انحنادار یا عفونتهای عمیق مواجه میشود بیشتر نمود پیدا میکند. به همین دلیل، انتخاب دندانپزشک مجرب نقش مهمی در مدت زمان عصب کشی دندان دارد.
همکاری و شرایط عمومی بیمار: در برخی موارد ممکن است بیمار اضطراب زیادی داشته باشد یا با پزشک همکاری نداشته باشد (این وضعیت بیشتر در کودکان یا افراد مضطرب دیده میشود)، این وضعیت روند درمان را کند میکند و بیمارانی که توانایی نشستن طولانیمدت روی یونیت را ندارند یا در حین درمان بیقراری میکنند، باعث میشوند دندانپزشک با احتیاط و وقفههای بیشتر کار کند. همچنین شرایط خاص بیمار مثل فشار خون بالا یا بیماریهای زمینهای ممکن است نیاز به احتیاط بیشتر یا توقفهای موقتی در درمان داشته باشد. همه این موارد زمان کلی عصبکشی را افزایش میدهند.
در صورتی که شدت پوسیدگی دندان زیاد باشد این آسیب ممکن است به ریشه دندان نفوذ کند. در این زمان معمولاً پوسیدگی دندان با درد شدیدی همراه است که حتماً باید درمان عصب کشی روی آن انجام گیرد. این درمان بسته به عوامل مختلف نظیر نوع دندان، شدت آسیب، تجربه و مهارت دندان پزشک دارای زمان متغیر است اما معمولاً این درمان معمولاً بین 30 الی 90 دقیقه به طول میانجامد و ممکن است تحت شرایطی به جلسات دیگری نیز نیاز داشته باشد.
دکتر احسان کریمی یک دندان پزشک ماهر و مجرب است که انواع خدمات دندان پزشکی ترمیمی و زیبایی را مانند عصب کشی دندان، ایمپلنت دندان، پروتز ثابت و متحرک را با بهره گیری از تکنولوژیهای نوین در مشهد به بیماران ارائه میدهد. مطب دکتر کریمی یک محیط جذاب و حرفهای برای شما فراهم کرده است تا علاوه بر بهره گیری از اقدامات درمانی ایمن و با کیفیت، تجربه دلنشینی را در کنار ما داشته باشید.
دکتر احسان کریمی انواع خدمات دندانپزشکی شامل ایمپلنت و پروتزهای متکی بر ایمپلنت، درمان ریشه دندان، ترمیمی و زیبایی، پروتزهای ثابت و متحرک، ونیر کامپوزیت و لمینت های سرامیکی و خدمات دندانپزشکی اطفال را با تجربه و دانش روز و بهره گیری از تکنولوژی های روز دندانپزشکی به بیماران ارائه میدهند.